Podstawową jednostką podziału terytorialnego Kościoła rzymskokatolickiego jest parafia. Mająca obszar i swoje granice, które nie muszą być i szczególnie w dużych miastach nie są spójne z granicami jednostek podziału administracyjnego. Co potwierdza również fakt, że Polska administracyjnie podzielona jest na 16 województw, a jednocześnie na 41 diecezji terytorialnych wchodzących w skład 14 metropolii. Kościół greckokatolicki dzieli Polskę na 1 archieparchię i 2 eparchie. ➤ +Chcąc bliżej poznać podział terytorialny Kościoła można dokonać porównań: archidiecezja to województwo, diecezja to powiat, dekanat to gmina. ➤ / ➤ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++lWAWAnet • w Warszawie o Warszawie
Na kartach Kodeksu prawa kanonicznego czytamy:
Kanon 100 • Osobę nazywa się mieszkańcem w miejscu, gdzie posiada stałe zamieszkanie; przybyszem w miejscu, w którym ma zamieszkanie tymczasowe… .
Kanon 102 § 1. • Zamieszkanie stałe nabywa się takim przebywaniem na terytorium jakiejś parafii albo przynajmniej diecezji (…) przez pełnych pięć lat.
Kanon 102 § 2. • Tymczasowe zamieszkanie nabywa się przez takie przebywanie na terenie jakiejś parafii albo przynajmniej diecezji (…) przez trzy miesiące… .
Kanon 102 § 3. • Stałe lub tymczasowe zamieszkanie na terenie parafii nazywa się parafialnym; na terenie diecezji, chociażby nie w parafii – diecezjalnym.
Kanon 107 § 1. • Zarówno przez zamieszkanie stałe, jak i tymczasowe, każdy uzyskuje własnego proboszcza oraz ordynariusza.
Kanon 107 § 3. • Własnym proboszczem tego, kto posiada tylko stałe lub tymczasowe zamieszkanie diecezjalne, jest proboszcz miejsca aktualnego pobytu.
Mieszkaniec • według definicji słownikowej to osoba, która mieszka w jakimś miejscu. Słownik wyjaśnia, że mieszkać to przebywać gdzieś na stałe lub przez dłuższy czas i mieć tam miejsce do spania i jedzenia. Także niezwykle istotnym dla zrozumienia różnicy pomiędzy terminami zameldować a zamieszkiwać jest słowo zameldować; w definicji słownikowej: wpisać do ewidencji mieszkańców.
Parafianin • kim jest; kim są parafianie? Prawa kanoniczne określa, że są to osoby przebywające na terenie parafii. Słowo przebywać (wg jego definicji) to znajdować się, być obecnym w określonym miejscu. Zatem nie zameldowanie w jakimś miejscu, lecz faktyczne przebywanie w określonym miejscu decyduje o przynależności do parafii. Na co trzeba zwrócić uwagę i co należy wiedzieć.
PARAFIA WŁASNA • PARAFIA OBCA
Migracja to masowe przemieszczanie się ludności związane ze zmianą miejsca zamieszkania. W poszukiwaniu pracy, za chlebem. w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Migracja na terenie kraju i emigracja poza granice Polski. Poza krajem według statystyk (GUS) w zmiennej ilości rok do roku szacunkowo przebywa +/- 2,3 mln osób. Migracja i emigracja wiążą się ze zmianą przynależności do parafii. Tego nie wolno lekceważyć, aby nie stworzyć problemów, często trudnych do rozwiązania, gdy parafia okazuje się nie być parafią własną. ll+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ll • pro publico bono
Sakrament małżeństwa • Normalnym i zwyczajnym miejscem udzielania sakramentów jest parafia, na terenie której mieszka dana osoba. Zawarcie sakramentalnego małżeństwa, a wcześniej przeprowadzenie formalności przedślubnych poza parafią własną narzeczonej-narzeczonego / nupturientów możliwe jest po uzyskaniu stosownych zezwoleń. Dokumentem zezwalającym na załatwienie formalności przedślubnych w parafii innej niż własna jest substytucja, dokument wydany przez parafię własną. W obcej parafii można zawrzeć sakramentalne małżeństwo na podstawie dokumentu, którym jest licencja otrzymanej z parafii własnej. „Tylko te małżeństwa są ważne, które zostają zawarte wobec asystujących: ordynariusza miejsca albo proboszcza, albo kapłana lub diakona delegowanego przez jednego z nich…” (kan. 1108 § 1 KPK). Zatem także, aby mógł to być kapłan spoza parafii własnej upoważnieniem do tego jest delegacja wydana przez proboszcza miejsca. Są też sytuacje i przyczyny wywołujące konieczność odstępstw od standardów przewidzianych prawem kanonicznym. Udzielane przez biskupa: dyspensa jest zwolnieniem od jakiegoś konkretnego obowiązku; indult jest zezwoleniem na odstąpienie od przepisów prawa kanonicznego.
Zgoda • na podstawie wydanej przez proboszcza parafii własnej zgody chrzest święty może odbyć się poza parafią własną (rodziców dziecka); można w obcej parafii przystąpić do sakramentu Eucharystii (I Komunii św.) i przyjąć sakrament bierzmowania.
+
Pogrzeb nie jest sakramentem. Jednakże także na pogrzeb w innej parafii wymagana jest zgoda z parafii własnej zmarłej/-ego. Jako obrzęd liturgiczny Kościoła jest ostatnią posługą ludzi dla śp. zmarłego człowieka. Ostatnie pożegnanie zmarłego. Żegnając zmarłego, Kościół „poleca go Bogu”. (1690 KKK) ➤
Forma zawierania małżeństwa • Niewątpliwie należy wiedzieć, że: „Tylko te małżeństwa są ważne, które zostają zawarte wobec asystujących: ordynariusza miejsca albo proboszcza, albo kapłana lub diakona delegowanego przez jednego z nich, a także wobec dwóch świadków (…)”. (kan. 1108 KPK) Pomimo iż: „Do ważnego zawarcia małżeństwa konieczne jest, by nupturienci byli jednocześnie obecni…” – to mogą być obecni – „… bądź osobiście, bądź też przez pełnomocnika„. (kan. 1104 i 1105 KPK). Sakramentalne małżeństwo w obecności nupturientów można również zawrzeć przez tłumacza (kan. 1106 KPK), lecz tylko wtedy jest to możliwe, gdy proboszcz miejsca jest absolutnie pewny wiarygodności tłumacza. Po uzyskaniu wcześniej pozytywnej opinii KEP „Gdzie nie ma kapłanów i diakonów, biskup diecezjalny, uzyskawszy (…) zezwolenie Stolicy Apostolskiej, może delegować świeckich do asystowania przy zawieraniu małżeństw (…)”. (kan. 1112 KPK) ➤
Chrzest • każdy człowiek i jedynie człowiek jeszcze nie ochrzczony jest zdolny do przyjęcia chrztu (Kan. 864). Aby dorosły mógł być ochrzczony, konieczne jest, by wyraził wolę przyjęcia chrztu…(Kan. 865 § 1.). Do godziwego ochrzczenia dziecka wymaga się: aby zgodę na chrzest wyrazili rodzice lub przynajmniej jedno z nich albo ten, kto ich zgodnie z prawem zastępuje (Kan. 868 § 1.).
Kierowania swoim postępowaniem • Osoba, która ukończyła osiemnaście lat, jest pełnoletnia; poniżej tego wieku – małoletnia. Małoletni przed ukończeniem siódmego roku życia nazywa się dzieckiem i uważany jest za niezdolnego do kierowania swoim postępowaniem; po skończonym siódmym roku życia domniemywa się, że potrafi używać rozumu (Kan. 97 § 1. i 2.) Z dzieckiem zrównany jest, gdy chodzi o chrzest także ten, kto jest niezdolny do kierowania swoim postępowaniem… (Kan. 852 § 2.). Przepisy zawarte w kanonach o chrzcie dorosłych stosuje się do wszystkich, którzy po wyjściu z dzieciństwa potrafią już używać rozumu. (Kan. 852 § 1.)
Zgoda rodziców • Prawo kanoniczne wskazuje, że na chrzest dziecka może wyrazić zgodę „przynajmniej jedno” z rodziców dziecka. Co pozostaje w jawnej sprzeczności z tym, co zapisano w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (k.r.o.), że władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.(Art. 93. § 1.) Rodzice przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby dziecka powinni je wysłuchać. (Art. 95. § 4.) Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie. (Art. 97. § 1. i 2.) ➤
+
Potrafi używać rozumu • Co to oznacza? Czy dziecko będąc w wieku powyżej 7 lat jest osobą dorosłą? Prawo cywilne wskazuje, że zdolność prawną ma każdy człowiek od chwili urodzenia. Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają osoby, które ukończyły 13 rok życia. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności (po ukończeniu 18 lat). Co na ten temat, odnosząc się do decyzji o przyjęcie sakramentu chrztu, mówi prawo kanoniczne? Ogranicza się jedynie do stwierdzenia: ” O chrzcie dorosłych, a przynajmniej tych, którzy ukończyli czternasty rok życia, powinien być powiadomiony biskup diecezjalny…”(Kan. 863. KPK) i stwierdzenia: ” W wykonywaniu swoich uprawnień osoba małoletnia podlega władzy rodziców lub opiekunów…” (Kan. 98 § 2. KPK), po czym dodaje: „… z wyjątkiem tych spraw, w których małoletni na podstawie prawa Bożego albo kanonicznego są wyjęci spod ich władzy…”. Co jest bardzo nieprecyzyjnym stwierdzeniem. Gdyż przejrzyście nie wskazuje, czy dziecko po ukończeniu 7 lat ma prawo do wyrażenia własnej opinii, jak i decyzji o swoim chrzcie.
Zmiana miejsca pobytu • na okres trzech miesięcy i dłużej, każdorazowo skutkuje koniecznością zgłoszenia się w parafii właściwej dla miejsca rzeczywistego pobytu. Ważne jest by dostrzec różnicę pomiędzy miejscem zamieszkania potwierdzonym zameldowaniem pod konkretnym adresem, a miejscem rzeczywistego przebywania. Pojęcie adresu zameldowania jest odmienne od miejsca zamieszkania. Na co poza prawem kanonicznym (KPK) zwraca także uwagę Kodeks Cywilny (art. 25). ➤
Własna parafia • osoba nie przynależy do parafii, gdy przebywa poza nią tj. w innej dzielnicy lub miejscowości, innym państwie.
Kto pyta, nie błądzi • ocena własnej wiedzy lub niewiedzy jest pierwszym krokiem do poznania tego, co powinno się wiedzieć.
Informacja • ostrzegam przed konsekwencjami z powodu wykorzystywania adresu mailowego w celach niezgodnych z przepisami prawal